در واقع تعیین محل دقیق ملک و سند را جانمایی پلاک ثبتی می گویند و در مواقعی که موقعیت محل نامشخص یا اشتباه باشد از آن استفاده می شود.
بر خلاف تصور، این کار کاملاً دقیق و حساس است، زیرا باید به درستی تشخیص داده شود و به درستی به آدرس آن پرداخته شود و در نهایت، باید قرار دادن ملک بر روی عکس ها و نقشه های هوایی با دقت انجام شود تا مشکل و تداخلی با همسایه ها در آینده ایجاد نشود.
برای اینکه بتوان محل دقیق ملک و سند را بر روی زمین قرار داد باید بر روی نقشه ی قدیمی و جدید قرار گیرد.
نقشه های قدیمی دو نوع هستند، نوع اول نقشه ثبتی است که شامل پلاک ثبتی و گاهی ابعاد می شود و این نوع نقشه که کروکی است هندسه تعریف شده ای ندارد.
البته لازم به ذکر است که هر نقشه ثبت شده مورد تایید نیست و جعل در این مورد بسیار رایج است.
نقشه ی دیگر که نقشه هوایی پلاک ثبتی است که از عکس های قدیمی ترسیم و تهیه شده است، دارای سیستم مختصات و دارای هندسه ی خاصی است. هر دو برای جانمایی پلاک ثبتی لازم است.
وقتی او را روی نقشه های قدیمی قرار دادیم، به نقشه های جدید منتقل می شود و وضعیت فعلی اش مشخص می شود تا بتوانیم او را به زمین میخکوب کنیم.
در موارد مختلف نیاز به جانمایی پلاک ثبتی و تعیین محل دقیق ملک وجود دارد که در ادامه به توضیح آن می پردازیم.
یکی از موارد استفاده، بحث زمین های از دست رفته است.
گاهی افرادی مانند وراث دارای اموالی هستند که محل دقیق آن مشخص نیست.
یکی دیگر از موارد استفاده زمانی است که بین همسایه ها اختلافاتی پیش می آید که یک نفر ادعا می کند که همسایه به ملک آنها تجاوز کرده است در اینجا کارشناس جانمایی پلاک ثبتی مسئولیت جانمایی ملک را دارد.
در موارد بسیار دیگری مانند شناسایی اراضی ملی و غیره از جانمایی پلاک ثبتی استفاده می شود.
در چنین مواردی که موقعیت ملک به هیچ وجه مشخص نیست، باید بر اساس نقشه ثبتی منطقه دیگری و بر روی نقشه 1:2000 مکان مشخص شود و در نهایت چهار میخ و جانمایی شود که مراحل پیچیده و حساسی دارد.
در این صورت به کمک تفسیر عکس هوایی نزدیک به تاریخ سند و بررسی مرزهای اربعه، مختصات دقیق ملک مشخص شده و سپس بر روی زمین اعمال می شود.
کارشناس دادگستری در زمینه نقشه برداری و ثبت باید بتواند تمامی مدارک را به طور کامل بررسی کرده و حدود را از مدارک تشخیص دهد.
نقشه ثبتی برای اکثر موارد جانمایی مورد نیاز است. در این مرحله نقشه بردار مسئول تکمیل این مدارک می باشد.
با استفاده از نقشه ثبت شده و حدود اربعه، ملک بر روی نقشه و عکس قدیمی ارتوفتو قرار میگیرد.
در نهایت مختصات مورد نظر از نرم افزار استخراج و با استفاده از GPS و سایر تجهیزات وارد می شود.
کلاهبرداران را نادیده نگیرید. تجربه نشان می دهد که نمی توان به همه نقشه های ثبت شده اعتماد کرد.
نقشه های ثبت جعلی در برخی مواقع مشاهده شده است.
این کار غیر مهندسی و کاملا غیر اصولی می باشد.
زیرا ابزاری مانند جی پی اس دستی حتی تا فاصله 50 متری در انتخاب نقطه می تواند اشتباه کند. در نهایت صاحب ساختمان و زمینی که باید ملک آن شخص در آن قرار داشته باشد خسارت این موضوع را متحمل می شود.
علاوه بر این از نرم افزارهای دیگری مانند گوگل ارث نیز برای تعیین محل دقیق ملک و یا موقعیت ملک استفاده می شود که گاهی اوقات مشکلاتی را به همراه دارد. زیرا نرم افزار گوگل ارث در برخی زمینه ها خطای نسبتا بالایی دارد.
البته این بدان معنا نیست که ما اصلا نمی توانیم از این ابزار استفاده کنیم، اما این ابزار به تنهایی کافی نیست.
بهتر است کلیه کارهای ذکر شده توسط کارشناسان دادگستری و مهندسین نقشه بردار نظام مهندسی انجام شود تا معتبر باشد.
برای توضیح بیشتر باید گفت که فقط کارشناسانی که صلاحیت اظهار نظر در امور ثبتی و جانمایی پلاک ثبتی ملک را داشته باشند قادر به تشخیص بوده و نظر آنان صرفا محکمیت قضایی دارد.
یکی از بحث برانگیزترین پرونده ها در ایران، املاک است، اغلب دیده می شود که افراد سودجو با نام ها و برندهای جعلی با عنوان کارشناس، وکیل و مهندس کلاهبرداری می کنند.
پس باید به نکات زیر توجه کنید: